پارامترهای شیمیایی آب اهمیت بسیار زیادی داشته و عدم توجه به آنها در روند تصفیه منجر به بروز بیماری های خطرناک میشود. علاوه براین، استاندارد نبودن برخی از این پارامترها منجر به خوردگی و رسوب گیری تاسیسات میشود. به همین دلیل با انواع دستگاه تصفیه آب صنعتی تلاش میشود تا این پارامترها در سطح استاندارد قرار گیرند. در ادامه لیست کاملی از انواع پارامترهای شیمیایی کیفی آب، نحوه اندازه گیری و مقدار مجاز آنها را ارائه خواهیم داد. با صدرامهاب همراه باشید.
سختی آب؛ از مهم ترین پارامترهای شیمیایی آب
یکی از مهم ترین پارامترهای شیمیایی آب، درجه سختی آن است که نشان دهنده مقدار املاح موجود در آب است. کربنات کلسیم و منیزیم موجود در آب باعث بالا رفتن درجه سختی آب شده و در نهایت منجر به ایجاد لایه های رسوب در جداره های لوله و تاسیسات صنعتی می شود. علاوه براین، مصرف آب سخت بیماری های گوارشی و قلبی و عروقی را برای انسان به همراه دارد. به همین دلیل در روند تصفیه از سختی گیر رزینی برای جداسازی این املاح از طریق تبادل یون با دانه های رزین استفاده میشود.
کاهش بیش از اندازه سختی نیز باعث تلخی آب میشود. به همین دلیل حد استاندارد این پارامتر برای آب شرب 3 تا 7 GPG است. آب های خیلی سخت درجه بیش از 10 GPG دارند که با سختی گیر مقدار آن کاهش پیدا می کند. برای اندازه گیری این پارامتر از ابزارهای سختی سنج با دقت بالا استفاده میشود. در تصویر زیر مقدار این پارامتر در آب های نرم تا خیلی سخت مشخص شده است.
هدایت الکتریکی EC آب
آب در حالت طبیعی رسانای قوی به شمار می رود و دلیل آن، وجود یون های متعدد در آن است. با حذف یون ها از آب می توان این خاصیت را در آن کاهش داد و آب نارسانا میشود. آب مقطر که آب خالص بدون یون است هدایت الکتریکی بسیار پایینی دارد. به همین دلیل از هدایت الکتریکی به عنوان یکی از پارامترهای شیمیایی آب استفاده میشود.
بالا بودن قدرت هدایت الکتریکی آب نشان دهنده مقدار زیاد یون در آن است و نیاز به تصفیه دارد. واحد اندازه گیری این پارامتر میکروزیمنس بر سانتی متر است و با ابزاری به نام EC متر اندازه گیری میشود.
ORP یا پتانسیل اکسیداسیون کاهش
آب آشامیدنی در حالت طبیعی نباید خاصیت اکسیدکنندگی داشته باشد. چون اکسیدکنندگی به معنای خوردنگی است و ورود این آب به بدن باعث بروز بیماری های گوارشی و فشار خون خواهد شد. ORP oxydation reduction potential میزان پتانسیل اکسیداسیون کاهش را نشان می دهد و مقدار آن در آب آشامیدنی شهری +400 است. مقدار ORP در مایعات مختلف در تصویر زیر مشخص شده است:
کروم
کروم یکی از انواع پارامترهای شیمیایی آب است که فلزی سمی و بسیار خطرناک برای بدن به شمار می رود. کروم به صورت 3 و 6 ظرفیتی در آب موجود است که مقدار کم نوع سه ظرفیتی آن برای انسان لازم است. در تصفیه آب هدف حذف ترکیبات کروم 6 ظرفیتی است که شامل کرومات سرب، کرومات کلسیم و کرومات استرانسیم می باشد. به دلیل تاثیرات منفی که این ترکیبات بر بدن ایجاد می کنند، حداگثر مقدار مجاز آنها در آب 0.05 میلی گرم بر لیتر است.
آرسنیک
یکی از خطرناک ترین مواد شیمیایی موجود در آب، ترکیبات آرسنیک است که به شکل AS+3 و AS+5 وجود دارد. این ترکیبات در اطراف پالایشگاه های نفت و گاز به وفور وجود دارد و سرطان زا هستند. علاوه براین، آب های حاوی مقدار زیاد علف کش و آفت کش ها نیز دارای آرسنیک هستند. بر اساس استانداردهای ارائه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی مقدار آرسنیک در آب نباید از 0.05 میلی گرم بر لیتر بیشتر شود.
در روند تصفیه آب با استفاده از مواد منعقدکننده و آهک مقدار آرسنیک آب کاهش پیدا نموده و ته نشین میشود.
سرب آب
در ساختمان های قدیمی که لوله کشی آب با لوله های چدنی انجام میشد، مقدار زیاد سرب وارد آب میشود. متاسفانه این ماده شیمیایی بیماری های قلبی و عروقی و سرطان را به همراه داشته و احتمال زایمان زودرس را افزایش می دهد. خطرات سرب به اندازه ای زیاد است که در حال حاضر به عنوان یکی از اصلی ترین پارامترهای شیمیایی آب شناخته شده است.
لازم به ذکر است، آب سالم به هیچ عنوان نباید حاوی سرب باشد و مقدار این پارامتر صفر است. در غیر این صورت روند تصفیه باید تغییر کند و از روش های پیشرفته تر برای این منظور استفاده شود.
سلنیوم در آب
سلنیوم یکی از مواد شیمیایی غیرفلزی است که مقدار کم آن بر سلامت پوست و مو تاثیر مثبت دارد. افزایش بیش از اندازه این عنصر در آب منجر به بروز بیماری های مختلف از جمله سوزش چشم و مسمویت می شود. در حالت استاندارد مقدار سلنیوم در آب نباید از 0.01 میلی گرم بر لیتر بیشتر شود.
سیانور در آب
از دیگر پارامترهای شیمیایی آب سیانور است که به شدت خطرناک بوده و مقدار آن نباید از 0.07 میلی گرم بر لیتر بیشتر شود. این ماده شیمیایی سمی در آب حل شده و به روش های آزمایشگاهی دقیق مقدار آن قابل اندازه گیری است.
وانادیوم
وانادیوم از جمله عناصر شیمیایی است که به صورت نامحلول در برخی از منابع آبی ممکن است وجود داشته باشد. با توجه به تاثیرات منفی که مصرف مقدار زیاد این نوع آبها به همراه دارد، حد مجاز آن 0.1 میلی گرم بر لیتر است. در آب های سالم نباید بیش از این مقدار وانادیوم نامحلول وجود داشته باشد و خطرناک است.
کادمیوم
از دیگر پارامترهای شیمیایی آب می توان به کادمیوم اشاره کرد که فلزی خطرناک و سمی است. متاسفانه ورود فاضلاب های صنعتی و انسانی به سفره های آب زیرزمینی و آبهای سطحی باعث افزایش مقدار کادمیوم در آب میشود. بر اساس استانداردهای ارائه شده، حداکثر مقدار این پارامتر 0.003 میلی گرم بر لیتر است و در دستگاه تصفیه آب نیمه صنعتی و صنعتی به روش اسمز معکوس می توان مقدار آن را کاهش داد.
مولیبدن
مولیبدن در جدول تناوبی دارای عدد اتمی 42 است و به عنوان پنجاه و چهارمین فلز رایج در زمین شناخته شده است. این فلز سنگین برای بدن خطرات زیادی را به همراه داشته و مقدار آن نباید از 0.07 افزایش پیدا کند.
جیوه کل در آب
جیوه یکی از خطرناک ترین مواد شیمیایی است که مصرف بیش از اندازه آن احتمال بروز بیماری خود ایمنی را افزایش می دهد. علاوه براین، خونرسانی به مغز نیز با این ماده با اختلال مواجه میشود. به همین دلیل حداکثر مقدار مجاز آن در آب 0.001 میلی گرم بر لیتر معرفی شده است.
منگنز آب
برخی از فلزات و مواد شیمیایی موجود در آب غیرسمی هستند، اما نباید بیش از اندازه وارد بدن شوند. به عنوان مثال، منگنز از جمله موادی است که مقدار کم آن برای بدن ضروری است و نباید بیش از اندازه مصرف شود. بر اساس استانداردها مقدار این عنصر نباید از 0.05 میلی گرم بر لیتر در آب افزایش پیدا کند.
فلوراید
ورود بیش از اندازه فلوراید به بدن تاثیر منفی بر سلامت استخوان و دندان ها دارد و بیماری هایی از قبیل فلوئوروزیس دندانی را به همراه دارد. این پارامتر با توجه به دمای آب باید در سطح استانداردی قرار گیرد که در جدول زیر مشخص شده است:
مس آب
مس از جمله فلزات غیرسمی است که نباید بیش از اندازه وارد بدن شود. چون وورد مس به خون منجر به سرطان شده و احتمال بروز بیماری های قلبی، عروقی و کبد را افزایش می دهدو بر اساس استانداردهای ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی در هر لیتر آب حداکثر 1.3 میلی گرم مس می تواند وجود داشته باشد.
برای کاهش مقدار مس آب می توان از روش هایی از قبیل اسمز معکوس، تبادیل یون با دانه های رزین، جذب و استفاده از اولترافیلتراسیون استفاده کرد.
آمونیاک آب
آمونیاک از عناصر شیمیایی است که ورود بیش از اندازه آن به آب می تواند شرایط را برای بروز سرطان معده و فشارخون افزایش دهد. به همین دلیل از این عنصر به عنوان یکی از پارامترهای شیمیایی آب استفاده میشود و در فرآیندهای تصفیه آب تلاش میشود تا مقدار آن از 1.5 میلی گرم بر لیتر افزایش پیدا نکند.
کلر آب
کلر از جمله عناصر شیمیایی است که ویژگی های مثبت و منفی برابر دارد. به طوریکه استفاده از آن برای گندزدایی و ضدعفونی آب لازم است اما نباید بیش از اندازه استفاده شود. سازمان استاندارد مقدار مجاز کلر در آب را 0.5 تا 0.6 میلی گرم بر لیتر اعلام کرده است. در حال حاضر برای تصفیه آب آشامیدنی در تصفیه خانه ها به ندرت از کلر استفاده میشود.
کلر آزاد باقی مانده در آب
بعد از تزریق کلر جامد، مایع و گاز به آب برای گندزدایی، با توجه به PH آب تا نیم ساعت بعد باید مقدار آن در سطح استاندارد قرار گیرد. به عبارت دیگر، مقدار کلر آزاد در آب نباید بعد از تصفیه بیش از مقدار استاندارد باشد. در آبهای دارای PH بین 6.5 تا 8 مقدار کلر آزاد در آب 0.2 میلی گرم و اگر PH بین 8 تا 9 باشد، مقدار کلر آزاد نباید از 0.4 میلی گرم بر لیتر بیشتر شود.
مواد رادیواکتیو در آب
گروه دیگر پارامترهای شیمیایی آب را مواد رادیواکتیو تشکیل می دهند که در جدول زیر مقدار مجاز آنها ارائه شده است:
جمع بندی
پارامترهای شیمیایی آب شامل مواد شیمیایی سمی، غیر سمی، مواد رادیواکتیو، EC، ORP و سختی آب است که اهمیت بسیار بالایی دارند. دستگاه های تصفیه آب به گونه ای طراحی میشوند که این پارامترها در آب خروجی در سطح استاندارد قرار گیرند. به همین دلیل صدرامهاب ابتدا آب را آنالیز نموده و با توجه به مقدار هر یک از این پارامترها در نهایت طراحی را انجام می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و اشنایی با انواع دستگاه تصفیه آب صدرامهاب می توانید با کارشناسان فروش این مجموعه تماس بگیرید.
